Mohandas Karamchand Gandhi, (1869ko urriaren 2-1948ko urtarrilaren 30)
politikari eta buruzagi erlijioso indiarra izan zen. Mahātmā Gandhi izenez egin
zen ezaguna (sanskritoz, mahā ātmā, ‘arima handia’). Indiako estatuaren
sortzaileetariko bat izan zen. Bere filosofiak bakezaletasuna iraultzarako
bitarteko bezala aldarrikatzen du. Bizitza osoan zehar mota guztietako
indarkeriaren aurka egon zen.
1869an jaio zen Porbandarren Indiakoa zen.
Pentsalari eta Indian abertzaletasunaren liderra izan zen.
Indian eta
Londresen zuzenbidea ikasi zuen.
Ez zuen biolenzia nahi, beraz,
“Jarkier-Pasiboa” sortu zuen.
Hegoafrikan lehenengo lanak egin
zituen.
Jendearen askatasuna lortzeko borroka egin zuen.
Hinduen
berdintasuna lortzeko borroka egin zuen.
Gizadia asko maite zuen. Maitasuna
eta karitatea oso garrantzitsuak ziren Ghandirentzat. Gainera askotan kartzelatu
zuten. Kartzelean bere Andrea hil zen.
Hogeita bat eguneko gose-greba egin
zuen.
Leon Tolstoiretzat gutunak idazten zituen.
Barazkizalea zen eta
jendeak profeta eta santua bezala ezagutzen zuen.
Bere goitizenaren esanahia
“arima handia” da.
1948ko urtarrilaren 30ean Delhin fanatiko batek hil zuen.
Memento horretan hirurogeita hamazortzi urte zituen.
Teresa Kalkutakoa, jaiotzez Agnes Gonxha Bojaxhiu (1910eko abuztuaren 26a
-1997ko irailaren 5a) Karitateko Misiolarien kongregazioa sortu zuen moja
katolikoa albaniarra[1] izan zen. 40 urte baino gehiago egin zituen Kalkutan
(India) "behartsuen artean behartsuenak" zirenei laguntzen. Horretarako, hainbat
harrera etxe, ospitale eta abar antolatu zituen, kaleetan hiltzen ari ziren
behartsuak jaso eta zaintzeko. 1979an Bakearen Nobel Saria jaso zuen eta Joan
Paulo II.ak 2003an dohatsu izendatu.
1946ko irailaren 10ean Teresak argi
ikusi zuen pobreziaren aurrean zerbait egin behar zuela. 1948an Loretoko Ahizpen
kongregazioko habitu luze ederra utzi eta beste zuri bat jantzi zuen, marra
urdinekin, geroago bizitza osoan zehar erabiliko zuena. Medikuntzako oinarriak
ikasi zituen eta gaixoak eta hil zorian zeudenak laguntzen hasi zen.
1950ean
Aulki Santuak Karitateko Misiolariak izeneko kongregazioa osatzeko baimena eman
zion. Kongregazioaren helburua gosetiak, etxegabeak, legenardunak eta gizarteak
baztertuta zituenak jasotzea zen. 13 mojekin hasi zen kongregazio hau gaur egun
mundu guztian zabaldu da, eta 4000 moja baino gehiago ditu. 1952an Teresak
"hiltzen zeudenentzako lehen egoitza" zabaldu zuen. Bertan, kalean hiltzen ari
zirenak jasotzen zituzten heriotza duina emateko, bakoitzaren erlijioaren
arabera.
1960tik aurrera, Karitateko Misiolariek mundu mailako arreta
bereganatu zuten. Ordena mundu zabalean hedatu zen, eta aberats askok dohaintzak
eskaintzen zituzten. Teresak bere bizitza osoan zehar sekulako ospea izan zuen
egiten zuen karitate lanagatik, baina bere egoitzetan erabiltzen zituen zenbait
metodok kritika gogorrak sortu zituen; besteak beste, zenbaitzuek hilzorian
zeudenak bere egoitzetara eramatea salatzen zioten, gero han ere bertan behera
hiltzen
Martin Luther King, Jr. doktorea (Atlanta, Georgia, 1929ko urtarrilaren 15 -
Memphis, Tennessee, 1968ko apirilaren 4) Estatu Batuetan afroamerikarrentzako
eskubide zibilen aldeko ekintzailea izan zen, Bakearen Nobel sariarekin saritua
1964an.
Boto-eskubidearen alde, diskriminazioaren kontra eta beste hainbat
oinarrizko eskubideren alde martxak antolatu zituen, eta batez ere bere "I Have
a Dream" (Amets bat dut) diskurtsoagatik da famatua. 1968an, martxa batean parte
hartzeko zorian zela, Memphis, Tennesseen, tirokatuta hil zen. Hilketa James
Earl Ray-ri egotzi zioten.
Bizitza
Martin Luther Kingek Soziologia ikasi
eta Morehouse Collegen graduatu zen. 1951ko irailean Teologiari buruzko
doktoretzari ekin zion, Bostoneko unibersitatean.
1954. urtean eliza
baptistaren buru bilakatu zen Alabamako Montgomery hirian. Hurrengo urtean hiri
hartako bus konpainiaren aurka Rosa Parks-ek piztutako kanpainaren bultzatzaile
nagusia izan zen, eta hau dela-eta atxilotu egin zuten.
1957an South
Conference of Leadership Christian (SCLC) fundazioa sortu zuen beste ekintzaile
batzuekin batera, eta haren buruzagia izan zen hil zuten arte. Filosofiaren
defendatzailea izan zen protesta tresna moduan, eta inoiz ez biolentziaren
aldekoa
1963an Washington Hirian "Lanpostuen eta askatasunaren" aldeko
martxa arrakastatsua sustatu zuen beste buruzagi batzuekin batera, eta 250.000
bat pertsona bildu zituzten.
